CITI: Οι προκλήσεις στο δρόμο της μείωσης των επιτοκίων - Οι κεντρικές τράπεζες θα πρέπει να είναι β

της Ελευθερίας Κούρταλη

Η δύναμη της παγκόσμιας οικονομίας στο ξεκίνημα του 2024 είναι ενθαρρυντική, αλλά υπάρχουν αρκετοί κίνδυνοι για τις προοπτικές - ιδίως την κλιμάκωση των εντάσεων στη Μέση Ανατολή, σημειώνει η Citigroup. Η πρόβλεψή της για την παγκόσμια ανάπτυξη, αν και εξακολουθεί να είναι χαμηλή στο 2,3%, έχει αυξηθεί κατά 0,4% τους τελευταίους τρεις μήνες, καθώς τα στοιχεία του πρώτου τριμήνου ήταν καλύτερα από τα αναμενόμενα στις περισσότερες οικονομίες. "Παραμένουμε ανήσυχοι για πολλές παρατεταμένες προκλήσεις, συμπεριλαμβανομένης της προοπτικής ότι τα υψηλά επιτόκια θα επιβαρύνουν την ανάπτυξη, αλλά η πιθανότητα να υποτιμούμε την ανθεκτικότητα της παγκόσμιας οικονομίας έχει αυξηθεί", όπως επισημαίνει στη σημερινή της έκθεση για τις Παγκόσμιες Προοπτικές.

Εντωμεταξύ, ο πληθωρισμός παραμένει πολύ υψηλός καθώς ο πληθωρισμός των υπηρεσιών συνεχίζει να αποδεικνύεται επίμονος και η αμερικάνικη τράπεζα συνεχίζει να βλέπει κινδύνους. Συνολικά, αναμένει από τις κεντρικές τράπεζες να προσεγγίσουν πολύ προσεκτικά την πολιτική χαλάρωσης, καθώς δεν θέλουν να κάνουν κάποιο μοιραίο λάθος στο τελευταίο μίλι της μάχης με τον πληθωρισμό.

Ο παγκόσμιος πληθωρισμός εξακολουθεί να θέτει προκλήσεις

Πιο αναλυτικά, όπως σημειώνει η Citi, η παγκόσμια οικονομία κατέγραψε ανάπτυξη 2,7% το 2023, όχι πολύ μακριά από την ιστορική της τάση περίπου 3%, Ενώ ένα ευρύ φάσμα κινδύνων παραμένει, συμπεριλαμβανομένης της κλιμάκωσης των εντάσεων στη Μέση Ανατολή, η δυναμική της είναι ενθαρρυντική. Η πρόβλεψη της Citi για την παγκόσμια ανάπτυξη για φέτος αυξήθηκε σχεδόν κατά 0,2 ποσοστιαίες μονάδες αυτόν τον μήνα στο 2,3%, σημειώνοντας τρεις διαδοχικές μηνιαίες αναβαθμίσεις. Συνολικά, οι προβλέψεις της για την παγκόσμια ανάπτυξη για το 2024 είναι περίπου 0,4% υψηλότερες από τις προσδοκίες της  στην αρχή του τρέχοντος έτους.

Αυτή η ανθεκτικότητα αντανακλάται στις πρόσφατες επιδόσεις των παγκόσμιων δεικτών PMI. Ο παγκόσμιος PMI των υπηρεσιών μειώθηκε κατά το μεγαλύτερο μέρος του 2023, αλλά έχει αυξηθεί τους τελευταίους πέντε μήνες. Ενώ ο PMI υπηρεσιών είναι κάτω από τα υψηλά του περασμένου έτους, βρίσκεται άνετα σε επεκτατικό έδαφος και κοντά στον μακροπρόθεσμο μέσο όρο του. Ο παγκόσμιος μεταποιητικός PMI, εν τω μεταξύ, κινήθηκε σε επεκτατικό έδαφος τον Φεβρουάριο για πρώτη φορά από το τρίτο τρίμηνο του 2022 και αυξήθηκε περαιτέρω τον Μάρτιο. 

Σε επίπεδο μεμονωμένων χωρών, τα στοιχεία του πρώτου τριμήνου για τις περισσότερες μεγάλες οικονομίες ήταν καλύτερα από τα αναμενόμενα, όπως σημειώνει η αμερικάνικη τράπεζα. Στις ανεπτυγμένες οικονομίες, το ΑΕΠ των ΗΠΑ κινείται με ρυθμούς αύξησης της τάξης του 2% για το πρώτο τρίμηνο σε ετήσια βάση, πάνω από μία ποσοστιαία μονάδα πάνω από τις προσδοκίες της Citi στα τέλη Φεβρουαρίου. Η πρόβλεψή της για τη ζώνη του ευρώ παραμένει σταθερή, με ανάπτυξη 0,3% φέτος και 0,2% στο α’ τρίμηνο, αλλά οι προοπτικές είναι σημαντικά υψηλότερες από ό,τι πριν από λίγους μήνες. 

Το βασικό σενάριο της Citi συνεχίζει να βλέπει επιβράδυνση της ανάπτυξης επειδή εξακολουθούν να υπάρχουν ανησυχίες για μια σειρά από παρατεταμένες προκλήσεις, συμπεριλαμβανομένων των συνεχιζόμενων επιπτώσεων των υψηλών επιτοκίων και μιας παγκόσμιας στροφής προς λιγότερο υποστηρικτική δημοσιονομική πολιτική από πέρυσι. Η προσδοκία της παραμένει ότι οι περισσότερες οικονομίες θα επιβραδυνθούν σε σχέση με το 2023, ιδιαίτερα οι αναπτυγμένες. Ωστόσο, τα εντυπωσιακά αποτελέσματα από το α’ τρίμηνο αυξάνουν περαιτέρω τον κίνδυνο να υποτιμηθεί και πάλι την ανθεκτικότητα της παγκόσμιας οικονομίας, όπως τονίζει.

Ο πληθωρισμός εντωμεταξύ μειώθηκε, αλλά εξακολουθεί να είναι πολύ υψηλός. Ο παγκόσμιος ονομαστικός πληθωρισμός, ο οποίος περιλαμβάνει όλα τα αγαθά και τις υπηρεσίες, βρίσκεται πλέον κοντά στα επίπεδα του 2019. Η πρόοδος στον παγκόσμιο δομικό πληθωρισμό ήταν πιο μέτρια λόγω του πιο επίμονου πληθωρισμού των υπηρεσιών που συνεχίζει να τρέχει με σχεδόν διπλάσιο ρυθμό από ότι πριν την πανδημία. Επιπλέον, οι "σφιχτές" αγορές εργασίας και η αύξηση των μισθών παρουσιάζουν κινδύνους για τις τιμές των υπηρεσιών. Σε τελική ανάλυση, η πιο αργή ανάπτυξη θα συμβάλει στη χαλάρωση των αγορών εργασίας και στη μείωση του πληθωρισμού των υπηρεσιών σε πιο βιώσιμα επίπεδα.

Κεντρικές Τράπεζες – Στον ορίζοντα οι εκστρατείες χαλάρωσης 

Οι μεγάλες κεντρικές τράπεζες στις ανεπτυγμένες αγορές είναι πιθανό να αρχίσουν να χαλαρώνουν την πολιτική γύρω στα μέσα του τρέχοντος έτους, εκτιμά η Citi.

Αναμένει ότι η Fed θα αρχίσει να χαλαρώνει τον Ιούνιο, αν και η πρόσφατη ανθεκτικότητα τόσο στη δραστηριότητα όσο και στον πληθωρισμό υποδηλώνει ότι μια μεταγενέστερη έναρξη του κύκλου μείωση των επιτοκίων είναι λογική. Μια σημαντική επιβράδυνση στην οικονομία των ΗΠΑ θα μπορούσε να οδηγήσει τη Fed σε πέντε μειώσεις επιτοκίων φέτος, αλλά εάν τα δεδομένα δραστηριότητας συνεχίσουν να διατηρούνται σε καλά επίπεδα, είναι πιθανές λιγότερες μειώσεις - σύμφωνα και με τις προβλέψεις της ίδιας της FOMC.

Για άλλες αναπτυγμένες οικονομίες, είναι επίσης πιθανές μειώσεις επιτοκίων καθώς βελτιώνεται ο πληθωρισμός. Οι υπεύθυνοι χάραξης πολιτικής στην ΕΚΤ καθοδηγούν προς μια μείωση των επιτοκίων τον Ιούνιο, σύμφωνα και με το βασικό σενάριο της Citi. Ωστόσο, ο επιφυλακτικός τους τόνος το τελευταίο διάστημα κάνει τη Citi να πιστεύει ότι θα κινηθούν πιο σταδιακά από ό,τι αρχικά πίστευε η ίδια. 

Η συνεδρίαση της ΕΚΤ του Απριλίου επιβεβαίωσε ότι οι… "αποδείξεις" από το μέτωπο των οικονομικών δεδομένων βαρύνουν εκείνους που αντιτίθενται στις μειώσεις των επιτοκίων από τον Ιούνιο. Η Citi αναμένει έναν ελαφρώς πιο αργό κύκλο μείωσης των επιτοκίων με μόνο τέσσερις μειώσεις κατά 25 μονάδες βάσης φέτος (Ιούνιος, Ιούλιος, Σεπτέμβριος και Δεκέμβριος) και τριμηνιαίες μειώσεις στη συνέχεια. Ως εκ τούτου, βλέπει τώρα ότι οι μειώσεις των επιτοκίων της ΕΚΤ θα είναι της τάξης των 200 μ.β μέχρι το τέλος του 2025, 50 μ.β λιγότερο από ό,τι εκτιμούσε προηγουμένως. Ωστόσο, εξακολουθεί να προβλέπει ότι η ΕΚΤ θα πρέπει τελικά να μειώσει κάτω από το ουδέτερο επιτόκιο, π.χ. στο 1,5% έως τα μέσα του 2026. Με την αποκατάσταση των δημοσιονομικών κανόνων της ΕΕ (και στη Γερμανία ο εθνικός κανόνας έγινε αυστηρότερος), οι κυβερνήσεις δεν αγνοούν πλέον τη δημοσιονομική διολίσθηση, με τη Γαλλία και τη Γερμανία να σχεδιάζουν σύμφωνα με πληροφορίες πρόσθετες περικοπές δαπανών.

Η Τράπεζα της Αγγλίας είναι επίσης πιθανό να ξεκινήσει τις μειώσεις τον Ιούνιο, ενώ η Κίνα θα αρχίσει να μειώνει ελαφρώς αργότερα, τον Ιούλιο - αν και οι πρόσφατες βελτιώσεις στον πληθωρισμό έβαλαν τον Ιούνιο στο "τραπέζι". Η Τράπεζα της Ιαπωνίας κινείται προς την άλλη κατεύθυνση, αλλά αναμένεται ότι η εκστρατεία σύσφιξης θα είναι σχετικά σταδιακή με την επόμενη κίνηση πιθανότατα λίγα τρίμηνα μακριά.

Στις αναδυόμενες αγορές, πολλές κεντρικές τράπεζες αύξησαν τα επιτόκια επιθετικά κατά τη διάρκεια της πανδημίας, και αυτό έδωσε περιθώρια για μειώσεις επιτοκίων νωρίτερα από ό,τι στις ανεπτυγμένες αγορές. Η Βραζιλία, η Χιλή, το Περού και η Πολωνία μείωσαν τα επιτόκια πέρυσι και το Μεξικό ξεκίνησε τον κύκλο χαλάρωσης τον περασμένο μήνα. Περαιτέρω χαλάρωση είναι πιθανή, αν και υπάρχει μια αυξανόμενη συζήτηση σχετικά με το πόσο απότομα θα πρέπει να μειώνουν τα επιτόκια αυτές οι χώρες. Η πορεία της πολιτικής στις ανεπτυγμένες χώρες είναι πιθανότατα ένας περιοριστικός παράγοντας για την αντίδραση των κεντρικών τραπεζών στις αναδυόμενες αγορές, όπως εξηγεί η Citi.

Οι κίνδυνοι

Όπως καταλήγει η Citi, η ουσία είναι ότι ο πληθωρισμός δεν έχει ακόμη επιστρέψει στον στόχο στις περισσότερες οικονομίες, ενώ υπάρχει σειρά κινδύνων γύρω από τις προοπτικές για την πορεία του. Από τη θετική πλευρά, είναι πιθανό να υποτιμάται ο βαθμός στον οποίο ο πληθωρισμός των υπηρεσιών οφείλεται σε παράγοντες από την πλευρά της προσφοράς. Εάν συμβαίνει αυτό, καθώς οι κρίσεις προσφοράς συνεχίζουν να υποχωρούν, ο πληθωρισμός των υπηρεσιών θα πρέπει επίσης να συνεχίσει να υποχωρεί.

Η Citi βλέπει επίσης μερικούς κινδύνους, αρκετά σοβαρούς. Πρώτον, οι γεωπολιτικές εντάσεις παραμένουν υψηλές. Όταν γεωπολιτικές πιέσεις είναι αυξημένες, οι κίνδυνοι μπορούν να εξαπλωθούν με απροσδόκητους τρόπους. Περαιτέρω γεωπολιτικές πιέσεις θα μπορούσαν να σημαίνουν περισσότερες προκλήσεις για τις τιμές των εμπορευμάτων και τις παγκόσμιες αλυσίδες εφοδιασμού.

Δεύτερον, η "σφιχτή" αγοράς εργασίας και η αύξηση των μισθών ενδέχεται να διατηρηθούν για περισσότερο από το αναμενόμενο. Στη ζώνη του ευρώ, για παράδειγμα, η αύξηση των μισθών καθοδηγείται περισσότερο από τις συλλογικές διαπραγματεύσεις από ό,τι σε άλλες οικονομίες. Όπως τονίζει η Citi, οι πραγματικοί μισθοί είναι χαμηλότεροι από τα προ-πανδημίας επίπεδα και ορισμένοι δείκτες δείχνουν ότι οι μισθολογικές πιέσεις μπορεί να παραμείνουν υψηλές, γεγονός που θα μπορούσε να διατηρήσει τον πληθωρισμό των υπηρεσιών ισχυρότερο από ό,τι αναμένεται.

Καθώς οι παγκόσμιες κεντρικές τράπεζες εξετάζουν τις εκστρατείες χαλάρωσης, οι κίνδυνοι εξακολουθούν να φαίνονται γενικά αμφίπλευροι. Από τη μία πλευρά, ο πληθωρισμός θα μπορούσε να παραμείνει υψηλότερος για μεγαλύτερο χρονικό διάστημα - τόσο μέσω του επίμονου πληθωρισμού των υπηρεσιών, όσο και μέσω των κλυδωνισμών στους τομείς των αγαθών.

Από την άλλη πλευρά, όσο περισσότερο τα επιτόκια παραμείνουν υψηλά, τόσο μεγαλύτερος είναι ο κίνδυνος να παραμείνει πολύ "σφιχτή" η πολιτική για πολύ μεγάλο χρονικό διάστημα, γεγονός που θα μπορούσε να οδηγήσει σε απότομο "χτύπημα" στην ανάπτυξη και ακόμη και σε ενδεχόμενη υποεκτίμηση των στόχων για τον πληθωρισμό.

"Έχοντας αυτές τις σκέψεις κατά νου, αναμένουμε από τις κεντρικές τράπεζες να προσεγγίσουν προσεκτικά τη χαλάρωση της πολιτικής, υπολογίζοντας και τους κινδύνους για τον πληθωρισμό. Οι κεντρικές τράπεζες έχουν αγωνιστεί σκληρά στη μάχη τους κατά του πληθωρισμού τα τελευταία χρόνια και θα πρέπει να είναι βέβαιες πριν αλλάξουν την πολιτική τους", όπως σημειώνει η Citi.

Διαβάστε ακόμα:

Ήπια ανοδικά οι ευρωαγορές

Κέρδη στην Ασία κόντρα στο αρνητικό διεθνές κλίμα

2024-04-18T08:31:56Z dg43tfdfdgfd